Türkiye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Cumhurbaykanlığı Külliyesi’nde bugün bir araya gelecek. Ana gündemini İdlib’teki gelişmelerin oluşturacağı zirvede, rejimin İdlib mutabakatını ihlal eden saldırıları da yer alacak. Diğer yandan, Suriye’deki gelişmelerin değerlendirilmesi, çatışma ortamının sona erdirilmesi, mültecilerin gönüllü geri dönüşleri için gereken şartların sağlanması gibi konular ele alınacak.
ÜÇ ÖNCELİKLİ KONU
Başkan Erdoğan zirvede İdlib konusunda 3 önemli nokta üzerinde duracaklarını belirterek şunları söylemişti:
”Buradaki bütün beklenti anlık ateşkesler değil. Bir buradaki göçü sona erdirmek bu çok önemli. İkincisi ateşkesi burada temin etmek. Üçüncüsü terör örgütlerini ciddi manada kontrol altına almak. Eğer, burada bu ateşkesi sağlayamazsak ki bunca insan ölüyor şu ana ana kadar yüzlerce bini aşkın insan öldü. Bunlar sivil. Diğer taraftan artık göç kuzeye doğru, kuzeybatıya doğru başlamış durumda. Biz Türkiye Cumhuriyeti olarak bu göçe şu anda devam eden İdlib halkını AFAD ve Kızılay’la destekliyoruz. Onlara her türlü yardımı ulaştırmaya çalışıyoruz. Bunu Türkiye yapıyor. Batı’nın böyle bir derdi yok ama biz bunu yapmaya da devam etmek durumundayız. Fakat, şu anda 3 milyon 600 bin mülteciyi evinde barındıran Türkiye oradan gelecek milyonlarca insanı da alamaz. Bunun altından biz kalkamayız.’2
FIRAT’IN DOĞUSU
Zirvede, Fırat’ın doğusundaki gelişmeler de ele alınacak. Fırat’ın doğusunda güvenli bir bölgenin oluşturulması ve Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin bu bölgeye yerleştirilmesi konusu da ele alınacak.Başkan Erdoğan’ın Putin ve Ruhani ile ayrı ayrı başbaşa görüşmeler gerçekleştirmesi de bekleniyor. Erdoğan’ın, Putin ile görüşmesinde ABD ile gerilime neden olan yaratan S-400’ler başta olmak üzere Rus yapımı SU-35’ler ile savunma sanayisi ve ekonomik ilişkiler de değerlendirilecek. Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, Putin ile Erdoğan’ın Suriye’deki gelişmeleri istişare edeceklerine işaret ederek, “Suriye’nin yanı sıra, Moskova’da varılan anlaşmaların uygulanmasını da değerlendirecekler. Görüşmede askeri teknik iş birliği de ele alınacak” dedi. Türkiye ve Rusya arasındaki ticaret hacminin 2018’de yüzde 15,8 artarak 25,5 milyar dolara ulaştığını anımsatan Uşakov, “Ticari ilişkilerimizi güçlendirmek adına iki ülke de ulusal para birimleriyle ticarete büyük önem veriyor. Bu uygulamayı artırmaya yönelik hükümetlerarası anlaşmanın taslağı hazırlanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’YE GİDİYOR
Erdoğan, Zirvenin ardından 20 Eylül’de ise BM Genel Kurulu’na katılmak ve çeşitli görüşmeler yapmak üzere ABD’ye gidecek. ABD’de birçok görüşmenin ana çerçevesini de yine Suriye konusu oluşturacak. Erdoğan, üçlü zirvenin ardından ayrıca ikinci dörtlü zirveye de evsahipliği yapacak. Türkiye; Rusya, Fransa, Almanya liderlerinin de katılımıyla İstanbul’da ikinci dörtlü zirve gerçekleşecek. Üçlü zirvelerin ilki 22 Kasım 2017’de Rusya’nın Soçi kentinde; ikincisi 4 Nisan 2018’de Ankara’da; üçüncüsü 7 Eylül 2018’de Tahran’da; dördüncüsü 14 Şubat 2019’da Soçi’de yapılmıştı. Beşinci zirve ise bugün Çankaya Köşkü’nde gerçekleşecek.