M Çiçeği Virüsü ve Yayılımı
M çiçeği virüsü, Afrika’da özellikle Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) olmak üzere 13 ülkede görülmüştür. 1970 yılında “Zaire” olan KDC’de insanlarda ilk kez görülen bu virüs, Batı ve Orta Afrika ülkeleriyle sınırlı kalmıştır. Ancak 2022 yılında dünya çapında salgına neden olan bir alt türü ortaya çıkmış ve 111 ülkede 90 bin kişi virüse yakalanmıştır. Daha da endişe verici olan ise Eylül 2023’te KDC’de yeni ve daha ölümcül bir türünün ortaya çıkması ve 2024’ten itibaren hızla bölgedeki ülkelere yayılmasıdır.
Salgın Durumu ve Endişeler
9 Ağustos’ta Africa CDC’nin yayımladığı rapora göre, M çiçeği virüsü Afrika’da 13 ülkede 2 bin 822 kişiye bulaşmış ve 517 kişi hayatını kaybetmiştir. Virüsün yayılması ile birlikte, Afrika’da Kovid-19 benzeri bir salgın riski artmıştır. Bu durum uluslararası sağlık otoritelerini harekete geçirmiş, Dünya Sağlık Örgütü Acil Durum Komitesi toplantısı düzenlemiştir.
Aşı ve Erişim Sorunu
Afrika’da M çiçeği virüsüne karşı aşının kıt olduğu ve aşıya erişimde adaletsizlik yaşandığı belirtilmektedir. Africa CDC, salgını kontrol etmek için 10 milyon doz aşıya ihtiyaç duyulduğunu ancak halihazırda bu aşıların çok azının kıtaya ulaştığını açıklamıştır. Bu durum, uluslararası sağlık kuruluşlarının ve DSÖ’nün aşı üreticileriyle görüşmeler yaparak aşıya erişimi kolaylaştırmaya çalıştığı bir dönemde yaşanmaktadır.
Bulaş ve Belirtiler
M çiçeği virüsü kemirgen hayvanlardan veya enfekte bireylerden bulaşmaktadır. Vücut döküntülerine dokunma, bulaşık eşyaları kullanma ve vücut sıvılarıyla temas etme, virüsün bulaşma sebepleri arasındadır. Virüsün neden olduğu belirtiler arasında yüksek ateş, kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk ve ciltte kabarcıklar bulunmaktadır.
İnsanlarda hastalığın spesifik bir tedavisi olmamakla birlikte antiviral ilaçlarla tedavi edilmektedir. Çoğu vakada hastalık hafif seyreder ve birkaç hafta içinde iyileşme görülür.